Roger Henriksson ışığa özlem duyuyor. Yılın dört ayında iş günlerini alacakaranlık ile şafak arasında gölgeler içinde geçiriyor. Kuzey Kutup Dairesinin sadece birkaç kilometre güneyinde bulunan Överkalix'teki bir sürücü için karanlık, karlı yollar ve eksi 40 dereceye kadar düşen sıcaklıklar normal çalışma koşullarıdır. Bu zorlu kışın ödülü ancak Haziran'da alınabilir.
Roger Henriksson şöyle diyor: "Yazın burada günün 24 saatinde ışık olmasının ve gece yarısında güneşin parlamasının nasıl bir şey olduğunu anlatmak neredeyse imkansız. Her yerin kapkara olduğu ve sıcaklığın eksi 35 derece olduğu zamanlarla kıyaslandığında, Haziran'da alarmınız güneş ışımaya devam ederken 01.50'de çaldığında her şey çok daha kolay oluyor."
Her ne kadar iklim zorlu olsa ve iki haftada bir gece 3'te başlayan vardiya olumsuz etkilese de kuzeyli bir sürücü olarak işini değiştirmek istemiyor.
"Ben hep burada yaşadığım için şu anda olduğum kişiyim. Yaklaşık 50 yaşındayım ve hayatımda buradan dışarı sadece bir kez çıktım. Güzel bir yolculuktu ama dönmeden iki gün önce yaşadığım yeri özlemiştim! Büyük şehirlerde yaşayamayacak bir karaktere sahibim."
Her iş gününde Roger, evi olan Överkalix ile Munksund'daki kereste fabrikası arasında taşımacılık yapıyor, iki kez gidip geliyor ve kereste yüküyle geri dönüyor. Kullandığı araç 30 metre uzunluğunda ve tamamen yüklendiğinde 90 ton ağırlığa ulaşıyor!
Roger gülerek şunları söylüyor: "İlk başlarda, dikiz aynasından baktığımda ve uçsuz bucaksız görünen kamyonu gördüğümde durumun biraz korkutucu geldiğini söylemeden edemeyeceğim! Ancak kısa sürede alıştım ve kabul etmeliyim ki 'gücün' bende olduğunu hissettim."
Geçtiğimiz yıl boyunca ETT – En Trave Till (Bir Yığın Daha) – araştırma projesinin bir parçası olarak bu araç kombinasyonunu sürdü. %50 daha fazla yükle sürüş, verimliliği arttırıyor ve klasik bir kereste taşıma aracı kombinasyonuna kıyasla karbon emisyonlarını %20 azaltıyor. Ağırlık daha fazla aksa dağıtıldığı için araç kombinasyonu, yol yüzeyinde daha az aşınma ve yıpranmaya neden oluyor.
İlk başlarda, dikiz aynasından baktığımda ve uçsuz bucaksız görünen kamyonu gördüğümde durumun biraz korkutucu geldiğini söylemem lazım.
Trafiğe açık yollarda İsveç mevzuatının izin verdiğinden 30 ton daha ağır olan bu kamyonu sürmek için özel bir izin verildi. Volvo Kamyon, bu araştırma projesine katılan bir dizi iş ortağından biri. Projenin, ağır yük taşımacılığı için izin verilen toplam maksimum yük 60 tondan 74 tona çıkarılacak şekilde mevzuatta bir değişikliğe yol açması beklenmektedir. Uzun vadeli hedef ise 90 tonluk araçların onay almasıdır.
Roger kabininde otururken söyleniyor. Genellikle Överkalix'i etkisi altına alan sıfırın altındaki sıcaklıklar yavaşça yükselerek sıfıra yaklaşmış olduğu için gizli buzlanma ve sulu kar bekleniyor.
"Yalnızca kar erimeye başlayıp sulu kar ortaya çıktığında böyle buzlanma olur, başka zaman değil. Hemen yola çıkamamak...", burada konuşmayı bırakıyor ve yüzünü buruşturuyor. Bir meslektaşından yardım alarak aracını harekete geçiren Roger, park yerinden biraz gecikmiş olarak ayrılıyor.
Bugün özel bir gün. Bu, Roger'ın Volvo Kamyon'un ağır yük taşımacılığı için özel olarak üretilen yeni Volvo FH16 modelini ilk sürüşü.
Roger, "Yeni bir kamyon sürmek her zaman eğlencelidir. Yeni FH'ı sürerken şimdiden büyük bir fark hissediyorum. Bu daha fazla güce sahip, çok daha kuvvetli ve yokuşlarda hızı daha iyi koruyor. Eski modelden farklı bir süspansiyona sahip ve yolda çok daha rahat hissettiriyor. Bu kamyonda kendimi son derece güvende hissediyorum" diyor.
Överkalix ve Piteå arasındaki yol oldukça düz olup, bazı uzun düzlüklere ve ara sıra görülen virajlara sahip. Bağımsız ön süspansiyon (IFS) sayesinde Roger, aracın yolda daha kolay kullanıldığını hemen fark ediyor.
"Bir rüya gibi, adeta saat düzeneği gibi çalışıyor. Eskisine kıyasla çok daha dengeli. Virajlarda ve dönel kavşaklarda dahi daha dengeli ve daha fazlasını da kaldırabilir, yapmanız gereken sadece direksiyonu döndürmek. Yolda daha dengeli bir şekilde hareket eden bir araç, elbette bir sürücü olarak benim için son derece olumlu."
Güvenilirlik ve zorlu koşullara rağmen aracın işin üstesinden gelebilmesi, kuzey İsveç için bir zorunluluktur.
Roger, "Böyle bir yerde kışın sürücülük yapmak heyecanlı olabilir, bir dakikalık bir kar fırtınasını, buzlanma takip edebilir. Kötü lastiklere sahip deneyimsiz sürücüler için elbette bu eğlenceli değildir. Sık sık yokuşlarda sıkışıp kalmış yabancı kamyonlar görüyorum. Daha geçen hafta yabancı bir araç kombinasyonu treyleriyle birlikte şarampole yuvarlandı" diyor.
24 yıllık bir kereste kamyonu sürücüsü olarak kendini de birkaç kez şarampolde bulmuş. Bunların sonuncusu, on yıldan daha uzun bir süre önceymiş. Roger, kazada yaraladığı omzunu gösteriyor ve halen biraz ağrıdığını ifade ediyor.
Roger, "Buzlanma olan yollarda, ne zaman duracağınıza ve ne zaman sürmeye devam edeceğinize karar verebilmeniz gerekiyor” diye açıklıyor.
Böyle bir yerde kışın sürücülük yapmak heyecanlı olabilir, bir dakikalık bir kar fırtınasını, buzlanma takip edebilir.
ETT kamyonunu ilk kez kullandığında uzunluğuna rağmen ne kadar yumuşak ve esnek bir şekilde sürüldüğüne şaşırmış. Treylerin bir römork, bağlantı ve treylerden oluşması nedeniyle geri manevra yapmak zor, ama bunun haricinde Roger ekstra ağırlığın sürüş sırasında önemli bir fark yarattığını düşünmüyor.
Roger, "Bu kamyondaki fren sistemi o kadar iyi ki frenleme mesafesi standart bir 60 tonluk kamyonunkinden daha uzun değil" diyor.
Camı açıyor ve çiğnediği tütünü dışarı tükürüyor. Çam ağaçlarının tepelerinin arkasında, Mart güneşi parıldıyor. Roger, kardan yansımalarla daha güçlü hale gelen ışıktan gözlerini korumak için normal gözlüğünün üzerine güneş gözlüğü takıyor.
Roger, "Överkalix ile Piteå arasında, iklim, yol koşulları ve hava koşulları açısından gerçek bir fark var. Överkalix'te koşullar çok iyiyken, Luleå ile Piteå arasında kaygan bir zeminle karşılaşabilirsiniz" diyor.
Överkalix ile Piteå arasındaki iki saatlik mesafeye rağmen, kışın ısı iç kısımlarda eksi 30 dereceden sahil tarafında sıfırın sadece birkaç derece altındaki bir sıcaklığa kadar değişiklik gösterebiliyor. Bu yalnızca sürücüyü zorlamıyor, aynı zamanda, büyük sıcaklık değişikliklerine karşı koyması gereken aracı da zorluyor.
Munksund'daki kereste fabrikasında, kabuğu soyulmuş kütükler, kereste yığınları arasındaki konveyör bantlarının üzerinde taşınıyor. Boşaltma işlemi hiç zaman almıyor ve sadece 30 dakika sonra Roger yeniden Överkalix'e doğru yola koyuluyor.
Gün sona ermeden önce, başka bir taşıma görevini daha tamamlamış olacak. Bunun ardından da evine ve ailesine dönme vakti gelecek. Roger'ın dört çocuğu var ve bugün en küçük oğlunu anaokulundan alacak.
"Hep aynı güzergâhta olmayı seviyorum. Arkadaşlarım biraz çılgın olduğumu düşünüyor ve delirip delirmeyeceğimi merak ediyorlar! Onlara aynı güzergâhı kullanmak konusunda fazla düşünmeye gerek olmadığını söylüyorum. Benim avantajım, evime ve aileme zamanında kavuşmam ve her gece kendi yatağımda uyuyabilmem."