Trucks
Maden kuyusunun derinliklerinde, makineler mekanik karıncalar gibi durmaksızın yorulmadan çalışıyor. Uzaktan motorların sesleri geliyor. Madenin dışında ise, sisin biraz önce dağılmasıyla ormanlarla kaplı dağlar gözler önüne serilmiş.
Sıcak ve nemli bir iklime sahip olan Borneo'da yağış sezonunda görülen tropikal yağmurlar arazide büyük değişikliklere yol açabiliyor.
Madenin derinliklerinden büyük bir gürültü geliyor. Tonlarca kömür ve toprak kamyonun açık kasasına boşaltılırken taşların metale sürtünmesiyle çıkan sesler. Andreas Wahyudi, arkadaşı ona ağır bir yük verirken birkaç dakika boyunca elini vites kolunda tutuyor.
Daha sonra ayağını gaz pedalına koyuyor ve bir kez daha tepeye tırmanıyor. “En önemli hususlar odaklanmak, dikkatli olmak ve iletişim kurmak” diyor.
Susubang Madeni, Borneo adasının Endonezya'ya ait kısmı olan Doğu Kalimantan'da bulunan 9.000 hektarlık açık bir maden. Burada en sert ve en pahalı kömür olan antrasit işleniyor.
Bu kömür, kazılarak çıkarılan toprak içerisinde siyah, dikey çizgiler olarak görülüyor. Kömüre ulaşabilmek için, önce patlatma işleminin yapılması, ardından da kömür damarları arasındaki taşlı toprağın çıkarılması gerekiyor. 31 yaşındaki Andreas, her gün bir Volvo FMX kamyon içerisinde maden alanından 1,5 kilometre uzaklıktaki toprak dökme alanına toprak taşıyor. Bozuk yüzey ve 27 tona varan ağır yük, yalnızca dirençli inşaat araçları değil, aynı zamanda yetenekli sürücüler de gerektiriyor.
Önümüze ne çıkacağını hiç bilmiyoruz. Yer hareket ediyor ve her şey her an değişebiliyor.
Derin tekerlek izleri, taşlar ve büyük çamur çukurları maden bölgesindeki yolları oldukça zorlu hale getiriyor. Çıkarılan toprak, aynı toprak kayması ve sağanak yağmurlar gibi araziyi hemen değiştiriyor.
Andreas, “Arazi en büyük zorluk. Yolların durumu, güvenlik konusunda belirleyici bir etken,” diyor.
Andreas Wahyudi, 20 sürücüyle birlikte madene yakın bir işçi konaklama tesisinde kalıyor.
Andreas'ın gözü, büyük bir gürültüyle geçen tamamen dolu kamyonların üzerinde. Sonra yol üzerinde suyla dolu bir çukura ulaşıyor ve direksiyonu iki eliyle kavrıyor. Kamyon dik bir yokuşa yaklaştığında motor devrini arttırıyor ve kamyon yokuşu tırmanmaya başlıyor.
“Hiç sorun değil, bu motor güçlü.”
İletişim telsizi yoluyla yükün nereye döküleceği konusunda sürekli olarak talimatlar verilmekte, Andreas’ın konumu hakkındaki sorular cevaplanmakta ve yol üzerindeki engeller konusunda uyarılar iletilmektedir. Madende en önemli şey, iletişim.
Andreas, “Önümüze ne çıkacağını hiç bilmiyoruz. Yer hareket ediyor ve her şey her an değişebiliyor. Ancak arkadaşlarımın beni bilgilendireceğini biliyorum. Bu yüzden sakinim,” diyor.
Bir vardiya sırasında Andreas kamyonundan hiç çıkmıyor. Ancak telsiz üzerinden sürekli olarak iletişim kuruyor, ona doğru gelen sürücülerin kornalarını duyuyor ve selamlarını alıyor. Bu yüzden kendini hiç yalnız hissetmiyor.
Andreas “Bu işin en iyi yanı edindiğim yeni arkadaşlar,” diye açıklıyor.
Memleketi, Doğu Kalimantan'daki Longkali şehri. Birçok sürücü gibi o da ailesinden çok uzakta. Son birkaç yıl içerisinde özellikle Çin'den gelen yoğun kömür talebi yabancı ülkeleri Kalimantan'da maden açmak konusunda teşvik etti ve bu da önemli bir işgücü ihtiyacı ortaya çıkardı.
Andreas, şu an başka 20 sürücüyle beraber bir işçi konaklama tesisinde kalıyor ve madene kısa bir otobüs yolculuğuyla ulaşıyor. Yerde şilte ve duvarlarda sevdiği futbolcuların posterleri bulunan sade bir şekilde döşenmiş, kendine ait bir odası var. Ayakta olduğu saatlerin çoğunluğunu sürücü kabininde geçiriyor ve bunu seviyor.
Madendeki arazi, çıkarılan toprak nedeniyle sürekli değişiyor. Bu nedenle sürücüler arasındaki iletişim vazgeçilmez nitelikte ve CB telsizi hiç susmuyor.
Andreas, 2005 yılından bu yana kamyon kullanıyor. Geçen yılı madende çalışarak geçirdi. İlk başta, özel bir eğitim almak için bir başka sürücünün yanına oturdu.
“İlk başta, kamyon yana yattığında hiç hoş olmuyordu, ama şimdi alıştım. Volvo gerçekten konforlu. Bu yüzden rahat olabiliyorum. Diğer kamyon markalarıyla karşılaştırıldığında, kabindeki süspansiyon ve amortisörler mükemmel,” diyor.
Öğlen olduğunda madenden biraz uzaktaki bir yerde öğle yemeği molası veriliyor. Kamyonlarını park alanına bırakan işçiler yanlarında getirdikleri pilavı bir çatının gölgesi altında yiyip sigaralarını yakıyorlar.
Andreas, 2005 yılından bu yana kamyon kullanıyor. Geçen yılı madende çalışarak geçirdi.
Sıcağın içerisinde tam bir sessizlik hakim. Toprak güçlü, beyaz güneş ışığının altında terk edilmiş gibi görünen ağır araçlar tarafından sıkıştırılmış. Tekerlek izlerindeki ve tekerleklerdeki çamurlar kurumuş, kamyon şasisinden çamurlu toprak parçaları sarkıyor. Etrafta mazot ve ısınmış lastik kokusu var. Öğle yemeğinden sonra çalışma akşama kadar devam ediyor.
Ancak bir sonraki gün sahne değişiyor. Gece boyunca yağmur yağdı. Dağlar sis içinde kaldı, havadaki nem oranı oldukça yüksek.
Andreas “Bugün biraz kaygan ve zorlu olacak,” diyor. Kırmızı biber ve yağ kokularının doldurduğu kantinde pilav ve tavuktan oluşan kahvaltısını yapıyor, yumuşak sabah ışığında deri botlarını giyiyor.
Kamyon parkının üzerinden serin bir rüzgar esiyor. Toprak bir çamur gölü gibi. Andreas kamyonunu hızlıca kontrol ediyor. Yağ, filtre, lastikler, frenler... Her şey iyi görünüyor. Kendini sürücü kabinine çekiyor, en üst basamakta botlarını çıkarıyor ve bir not düşüyor. Sonra tekno müzik açıyor, arkasına yaslanıyor ve bekliyor.
Kamyon sürerken kendimi önemli hissediyorum, kendimle gurur duyuyorum.
Tropik Borneo'da muson yağmurları ani ve ağır bir şekilde başlıyor. Bu yağmurlar sık yağıyor. Fakat tahmin etmek zor. Yağmurdan sonra yolların üzerinden çamurun sıyrılması gerekiyor. Bu aşamada, diğer işler güvenlik nedeniyle durduruluyor.
“Yoksa kendimizi bir çukurda bulabilir, yuvarlanabilir veya çarpabiliriz. Böyle bir risk var. Bugün hava açık. Yalnız her an yağmur yağabileceğini biliyoruz.”
Görüşü engelleyen sis ve toz durumlarında da işler durduruluyor. Bu yüzden, çalışmanın mümkün olduğu zamanlarda herkes gerçekten sıkı bir şekilde çalışıyor. Bu madendeki Volvo kamyonlar gece gündüz çalışıyor ve 10 yıla kadar kullanılabiliyor.
Güneş yükselip sis kalkınca sürücüler beyaz Volvo kamyonlarına doğru eğiliyorlar. Motorların sesi durdu, sürücü kabinlerinden gelen müzik sesleri kamyonlar arasında dolaşıyor. Sürücülerden biri sesi açmış ve uzanmış, ayaklarını açık kamyon kapısının üzerine koymuş.
Andreas, aynı 18 dakikalık güzergahı tekrar ederek günde 11 saat araç kullanıyor. Mesaisini tamamladığında gece vardiyası için kendisinin yerine bir başka sürücü işi devralıyor.
Madendeki zorlu sürüş işi yorgunluğun en büyük tehlikelerden biri haline gelmesine neden oluyor. Hiçbir sürücünün fazla yorulmadığından emin olabilmek için düzenli olarak testler uygulanıyor. Andreas, günde 11 saat araç kullanıyor. Her gün, aynı 18 dakikalık yolculuğu yapmanın monoton olduğunu kabul ediyor. Ancak direksiyon başında hissedilenlerle bu durum fazlasıyla telafi ediliyor.
Andreas, “Kamyon sürerken kendimi önemli hissediyorum, kendimle gurur duyuyorum. Bu beni gerçekten tatmin ediyor,” diyor.
Aniden, devam etmesi için emir geliyor ve derhal motoru çalıştırıyor. Güneş madenin üzerinde çoktan gökyüzünde yükselmiş. İş gününün sonunda, Andreas park yerine geri gidiyor, motoru kapatıyor ve kamyondan dışarı atlıyor. Ay, huzur dolu görünen bulutların, kırmızı toprak yığınlarının, bitkilerin ve uzaklardaki mavi dağların arkasından canlı bir şekilde parlıyor.
Mavi gömlekli, kasklı adamlar kantinden kamyonlara doğru ilerliyor. Gece vardiyasına başlamaya hazırlar. Andreas ay ışığı altında, ayakta. Longkali'de çiftçilik ve kamyon sürücülüğü yapıyordu. Onu buraya getiren nedenler, çalışıp para kazanma imkanı ve becerilerini geliştirip kariyer yapma şansı oldu.
Andreas, “Gelecekte, yeterli param olduğunda, burada kazandığım tecrübeleri kullanarak taşımacılık sektöründe kendi şirketimi kurmak istiyorum. Kim bilir, günün birinde belki kendi kamyonumu bile alabilirim,” diyor ve mütevazı bir gülümseme yüzünü aydınlatıyor.
Volvo FMX; zorlu müteahhitlik görevleri için, 370 bhp gücündeki sıralı altı silindirli 10,8 litrelik D11A motor ile 6x4 ucu yukarı kavisli damperli kamyon 17M3 (örtü tabakası için) formunda
Kullanım alanı: Susubang Madeni'nde toprak taşıma (örtü tabakası)
